Kösem Sultan kimdir

Kösem Sultan kimdir, Osmanlı Tarihi’nin tartışmasız en güçlü kadını olan Kösem Sultan, Padişah I. Ahmet’in eşi, IV. Murat ve I. İbrahim’in de annesidir. I. Ahmed’in kardeşi ve onun ardından tahta geçen varisi I. Mustafa zamanında saraydaki etkinliğini arttıran Kösem Sultan, esas gücünün zirvesine ise I. İbrahim ya da Deli İbrahim zamanında çıkmış, neredeyse tek elden Osmanlı’yı yönetmiştir.

Kösem Sultan ya da diğer adıyla Mahpeyker, 1590 yılında, Bosna’da dünyaya geldi. Asıl adı Anastasya olan Kösem Sultan, Bosna Beylerbeyi tarafından İstanbul’da bulunan kızlarağasına gönderildi ve de henüz 15 yaşındayken I. Ahmet’in gözdesi olmayı başardı. Anastasya olan adı ilk olarak Mahpeyker’e çevrilen genç cariye, daha sonra ise I. Ahmet tarafından Kösem olarak adlandırıldı.

Kocasının vefatının ardından eski saraya gönderilen Kösem Sultan, II. Osman (Genç Osman)’ın yeniçeriler tarafından öldürülüp tahta kendi oğlu IV. Murat’ın geçmesi ile tekrar kendisini sarayın ve politikanın içerisinde buldu. IV. Murat tahta geçtiğinde sadece 11 yaşındaydı ve annesinin etkisine tamamen açıktı. 1623–1632 yılları arasında Osmanlı Tahtı’nın perde arkasındaki isim olan Kösem Sultan, kadınların katılmasının uygun görülmediği Divan toplantılarına bile perde arkasından katılıyordu. IV. Murat’ın yaşının ilerleyip annesinin tahttaki etkisini büyük oranda azalttığı 1632 yılından sonra bir süre tahttan uzak kalan Kösem Sultan, IV. Murat’ın 8 Şubat 1640 tarihindeki zamansız vefatının ardından tekrar iş başına geçti.

IV. Murat’ın vefatının ardından Osmanlı Soyu’nu devam ettirebilecek tek isim, I. İbrahim’di. Deli İbrahim olarak da anılan pahişah, tahta zorunluluk sebebiyle çıkartılmıştı fakat adli dengesi hiçbir zaman yerinde değildi ve de ülkeyi yönetmek Kösem Sultan’a kalmıştı. 8 yıllık bir hükümdarlıktan öldürülen I. İbrahim’in yerine Kösem Sultan’ın torunu ve İbrahim’in çocuğu olan IV. Mehmet’in getirilmesiyle Kösem Sultan’ın taht üzerindeki etkisi daha da sağlamlaşmış oldu.

IV. Mehmet’in annesi olan ve Osmanlı Tarihi’ndeki en güçlü kadınlardan birisi olarak anılan Turhan Hatice Sultan’la arasında büyük bir çekişme olan Kösem Sultan, 3 yıllık rekabetin sonucunda, 2 Eylül 1651 tarihinde Turhan Sultan tarafından boğdurularak öldürüldü. Bu olaydan sonra Köprülü Ailesi’ne bağlı olan sadrazamlar pahişahların yanlarında yer alarak padişah annelerinin taht üzerindeki etkilerini büyük oranda azalttılar.